گذشته از دریای خزر که به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه جهان مورد بررسی قرار گرفت مهم‌ترین دریاهای ایران، خلیج فارس و دریای عمان (دریای پارس یا دریای مکران) هستند. ارتباط دریایی ایران با سایر کشورها از این دریاها انجام می‌گیرد. طول سواحل خلیج فارس و دریای عمان که از طریق تنگه هرمز به یکدیگر متصل می‌شوند 2530 کیلومتر است. این گستره آبی سیمایی کاملا متفاوت با سایر نقاط کشور پدید آورده است. زیرا که در منطقه‌ای گرمسیری واقع شده و ویژگی‌های چنین مناطقی را نمایان می‌سازند.
خلیج فارس حوضچه کشیده‌ای است که بین بلوک عربی و رشته کوة های زاگرس قرار دارد. آب خلیج فارس حاوی نمک فراوان و علت شوری زیاد آن نیز تبخیر شدیدی است که در منطقه حکمفرماست. آب خلیج فارس تقریبا هر قرن یک بار بر اثر چرخه هیدرولوژیکی (آبی) از تنگه هرمز تخلیه می‌شود و به دریای عمان می‌ریزد. در آب‌های خلیج فارس علاوه بر آبزیان متنوع توده‌های مرجانی عظمیمی وجود دارد که حاصل هزاران سال فعالیت و زیست است. مرجان‌ها در واقع یکی از مهم‌ترین جلوه‌های مهم طبیعی خلیج فارس به شمار می‌روند، که بر اثر بی‌توجهی و سودجویی در معرض نابوی و تاراج قرار گرفته‌اند.
جایگاه ویژه جغرافیایی، پیشینه تاریخی و ویژگی‌های خاص سیاسی – اقتصادی خلیج فارس آن را به یکی از مهم‌ترین پهنه‌های آبی جهان تبدیل کرده است